امروزه بيشتر افراد، به ويژه جوانان و کودکان ترجيح مي دهند از کيف هايي استفاده کنند که اصطلاحا به آن کوله پشتي مي گويند. کوله پشتي معمولا کيفي است از جنس کتان، برزنت، چرم يا نايلون که مي توان آن را به پشت انداخت.
از ميان کیف و کوله پشتی کدام مناسب تر است؟
کوله پشتي بيشتر توصيه مي شود چون وزن آن بين دو دست تقسيم مي شود و به يک طرف فشاري وارد نمي شود.
استفاده از کوله مناسب بهترین وسیله برای حمل کتاب ها و وسایل دانش اموزان است ولی به شرطی که در خرید آن با توجه به شرایط استاندارد ،انتخاب صورت گیرد و از خرید کوله هایی که دارای وسایلی نظیر چرخ و دسته حمل است خودداری شود، زیرا این تجهیزات تجملی برای کودکان کاربرد زیادی ندارد چه بسا تحمل وزن آن برای کودک منجر به ایجاد عوارض جبران ناپذیری در بزرگسالی شود.
دکتر محمد مهدی امام، فوق تخصص روماتولوژی با توجه به اینکه قوی ترین عضلات بدن ، عضلات پشت و شکم هستند به خبرنگار باشگاه خبرنگاران، گفت: کوله پشتی اگر بطور مناسب استفاده شود،وسیله ای خوب برای کودکان است، زیرا این عضلات وزن کوله را بهتر تحمل کرد و چون وزن کوله در بدن فرد توزیع می شود،صدمات شانه و گردن کمتر از مواردی است که کودک کیف دستی دارد استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خاطرنشان کرد: 30 تا 50 درصد جوانان،15 تا 16 ساله از کمر درد رنج می برند که یکی از علل آن استفاده از کوله پشتی نامناسب است البته عوامل دیگری ممکن است منجر به ایجاد کمردرد در کودکان شوند.
مانند، رقابت شدید در ورزش، طریقه نامناسب نشستن و دوره های طولانی مدت عدم فعالیت ولی کودکانی که کوله های سنگین تر از 15 درصد وزنشان را حمل می کنند، بیشتر در معرض خطر کمردرد هستند.
عوارض کوله پشتی غیر استاندارد چیست؟
کوله پشتی سنگین باعث می شود کودک بیش از حد پشت را قوس دار کرده یا سرو تنه را به جلو خم کند. این وضعیت برای تحمل وزن کوله است که متعاقب آن فشار روی عضلات گردن و پشت سبب خستگی بیش از حد و آسیب می شود.
در صورت استفاده از یك بند و انداختن کوله بصورت یکطرفه ،عدم تقارن ستون مهره ها و اختلال در توانایی طبیعی گیرندگی ضربه ستون مهره ها رخ می دهد.
چگونه یک كوله مناسب انتخاب کنیم؟
یک فوق تخصص روماتولوژی با تاکید بر اینکه وزن سنگین کوله باعث می شود کودک دچار دردهای شانه، گردن و کمر شود در خصوص مشخصات یک کوله پشتی مناسب تصریح کرد: کوله باید دارای دو بند پهن بوده که از روی شانه ها و قسمت میانی آن عبور کند.
همچنین باید دارای بند کمری یا سفیه ای باشد تا وزن آن بطور گسترده در تمام بدن توزیع شود. وی در ادامه افزود: کوله مناسب باید شامل چندین بخش باشد تا وزن بار بطور یکسان در تمام نواحی تقسیم شود پهنای آن نباید بیشتر از عرض تنه کودک باشد.
محدود کردن وزن کوله کلید پیشگیری از آسیب است،اگر وزن آن به 9 کیلوگرم یا بیشتر از آن برسد، بطور قطع برای سلامتی مشکل آفرین می شود.در ضمن داشتن جيب و فضاهاي اضافي سبب تقسيم وزن اشيا مي شود.
نحوه صحيح برداشتن و حمل کوله پشتي چگونه است؟
نکته مهمي که بايد به آن توجه کرد، وزن کوله پشتي است. کوله پشتي را نبايد خيلي سنگين کرد و از انداختن آن روي يک شانه بايد خودداري کرد. براي حمل کوله از هر دو دست بايد استفاده کنيم و توجه داشته باشيم که کوله خيلي پايين نيفتد و روي کمر قرار نگيرد.
امروزه اکثر دانش آموزان به ويژه دانش آموزان دوره راهنمايي و دبيرستان بندهاي کوله را بلند انتخاب مي کنند تا کوله پايين بيفتد در حالي که اين روش حمل اشتباه است. کوله پشتي بايد بين دو کتف قرار بگيرد و ستون فقرات صاف باشد و فرد براي حمل آن به جلو متمايل نشود يا شانه ها به عقب کشيده نشوند.
موقع برداشتن کوله نبايد آن را روي شانه پرتاب کرد بلکه بايد روي زمين نشست يا کوله را روي ميز قرار داد و با هر دو دست آن را روي کمر انداخت.
چه کوله پشتي براي بچه ها خوب است؟
امروزه استفاده از کوله پشتي براي بچه ها هم رواج يافته است. اگر قصد استفاده از کوله پشتي و کیف مدرسه ای براي فرزند خود را داريد به اين نکات توجه کنيد:
دقت كنيد وزن كولهپشتي از ۱۵ درصد وزن كودك بيشتر نشود.هر دو بند كوله پشتي را بر شانههاي او بيندازيد. اين كار به توزيع مناسب وزن بر پشت كمك ميكند و در صورتي كه كمربند هم دارد از آن براي كاهش وزن بار بر شانهها و گردن استفاده كنيد.
مطمئن شويد كولهپشتي درست در وسط كمر قرار گرفته و پائينتر از دور كمر كودك قرار نگيرد. بندهاي كوله پشتي بايد حالتي آزاد داشته باشند تا حركت آزادانه دستها را بدون خم شدن ستون فقرات ممكن سازند.
براي قرار دادن كتابها و ساير وسايل در كولهپشتي و نيز در حمل آن به كودك كمك كنيد. در صورت لزوم از كودك بخواهيد يكي دو كتاب را در دست خود نگه دارد.
خیلیها که از کوله پشتی استفاده میکنند از این که موقع بستن آن پشتشان عرق میکند گله مند هستند. این افراد موقع استراحت هم کوله را از پشت بر نمیدارند زیرا بیم آن دارند که پشت آنها در معرض باد قرار گرفته و دچار سرما خوردگی شوند. علت این امر به طراحی کوله بر میگردد که در آن تمهیداتی برای تهویه ناحیه پشت در نظر گرفته نشده است.
اکنون در بازار میتوان کوله پشتیهایی یافت که در طراحی و ساخت آنها به این موضوع توجه شده است. در نتیجه تعرق در ناحیه پشت به مقدار قابل ملاحظهای کاهش یافته و دمای پشت کوهنورد نیز به مقدار قابل ملاحظهای پائین میآید.
در این نوع از کولهها در ساخت قسمت پشت کوله ضمن رعایت نکاتی که به عبور هوا کمک میکنند، از اسفنج خاصی هم استفاده شده که به علت تخلخل ویژهای که در ساخت آن به وجود آمده، هوا به راحتی از آن عبور میکند و در نتیجه تهویه بهتری در ناحیه پشت کوهنورد به وجود میآید.
حمل نادرست کوله پشتي سبب بروز چه مشکلاتي مي شود؟
اگر کوله پشتي سنگين باشد يا آن را يک طرف بيندازيم، سبب مي شود به مرور يکي از شانه ها افتادگي پيدا کند و در ستون مهره ها انحراف ايجاد شود.
اگر کوله خيلي پايين بيايد و روي کمر بيفتد يا سنگين باشد هم مي تواند به مرور سبب بروز کمردرد، گودي کمر، درد گردن و… شود.
بروز اين ناراحتي ها در برخي سن ها شايع تر است يا سن به خصوصي ندارد؟
خير، سن خاصي وجود ندارد. استفاده از کوله نامناسب يا حمل نامناسب مي تواند چه در کودکي چه نوجواني و چه بزرگسالي سبب بروز مشکلاتي شود. اما به هر حال بروز اين ناراحتي ها در سن پايين به دليل آن که استخوان ها در حال رشد و شکل گيري است و تاندون ها انعطاف پذيرتر هستند مي تواند شديدتر باشد.
در سنين پايين نه تنها استفاده نادرست از کوله سبب بدشکلي ستون فقرات مي شود بلکه اين عمل تبديل به عادتي مي شود که تا بزرگسالي همراه آن ها مانده و مدام به بدن آن ها آسيب مي رساند.
نکته ي آخر اين که ضروري است معلمان کاري نکنند که دانش آموزان مجبور به حمل کتاب هاي زيادي شوند. بهتر است قفسه هايي در مدارس در نظر گرفته شود تا دانش آموزان کتاب هاي خود را در مدرسه جا بگذارند و مجبور نباشند هر روز آن ها را با خود حمل کنند.
در ضمن نحوه نشستن و برخاستن پشت ميز نيز بسيار مهم است. لازم است معلم سرکلاس صاف نشسته، قوز نکند و راست نشستن را به کودکان هم آموزش دهد.